«Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν»
Η παραπάνω φράση ανήκει στον Έλληνα πατέρα της Ιατρικής, Ιπποκράτη και στα νέα ελληνικά αποδίδεται με την γνωστή σε όλους έκφραση: «Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία».
Ο γυναικολογικός έλεγχος είναι απαραίτητο να διενεργείται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο σε γυναίκες όλων των ηλικιών. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στις ασθενείς να εντοπίσουν έγκαιρα οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να έχει προκύψει και να το αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά με τη βοήθεια του Γυναικολόγου τους.
Ποιες εξετάσεις περιλαμβάνονται στον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο;
*Κλινική γυναικολογική εξέταση. Περιλαμβάνει επισκόπηση των έξω γεννητικών οργάνων (αιδοίο και μικρών & μεγάλων χειλέων) και εσωτερικά του κόλπου και του τραχήλου, με τη βοήθεια κολποδιαστολέα. Στο στάδιο αυτό, ο ιατρός εξετάζει για ιογενείς βλάβες, κολποτραχηλίτιδες και ανατομικές ανωμαλίες της περιοχής. Ακολουθεί η αμφίχειρη ψηλάφηση της μήτρας και των ωοθηκών, όπου εξετάζεται η θέση και η κλίση της μήτρας καθώς και η ύπαρξη ψηλαφητών μορφωμάτων.
*Ενδοκολπικό υπερηχογράφημα. Με την εξέταση αυτή, ο Ιατρός μπορεί να έχει και οπτική απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων, προκειμένου να εξετάσει και πάλι ακόμα πιο λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά της μήτρας, του ενδομητρίου και των ωοθηκών. Οι σάλπιγγες δεν απεικονίζονται στον ενδοκολπικό υπέρηχο, εκτός κι αν υπάρχει παθολογία.
*Τεστ Παπανικολάου (Τεστ Παπ). Ο Γυναικολόγος λαμβάνει υλικό, το οποίο αποστέλλεται στο εργαστήριο για κυτταρολογική εξέταση. Με το τεστ Παπ διαπιστώνεται αν υπάρχει κάποια παθολογία στον κόλπο και τον τράχηλο της μήτρας (λοίμωξη HPV, προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις, κολποτραχηλίτιδες).
* Έλεγχος μαστών. Η γυναικολογική εξέταση ολοκληρώνεται με τον έλεγχο μαστού. Ο Γυναικολόγος θα πραγματοποιήσει ψηλάφηση και ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας ή/και τα ευρήματα της ψηλάφησης, θα προτείνει απεικονιστικό έλεγχο με υπέρηχο μαστών ή μαστογραφία.
Σε ποια ηλικία πρέπει να ξεκινάει ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος;
Προτείνεται οι επισκέψεις στο Γυναικολόγο να ξεκινήσουν με την έναρξη της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας. Παρ’ όλα αυτά κορίτσια στην εφηβεία μπορούν να πραγματοποιήσουν μια επίσκεψη αναφοράς στο Γυναικολόγο, προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά με τις ιδιαιτερότητες της εμμήνου ρύσης , της σεξουαλικής υγείας και της αντισύλληψης.
Γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας
Για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, είναι απαραίτητη η επίσκεψη στο Γυναικολόγο τουλάχιστον μία φορά το χρόνο για διενέργεια ενός προληπτικού γυναικολογικού ελέγχου. Ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος, αποτελεί το μοναδικό τρόπο, με τον οποίο μπορεί να εντοπισθεί οποιαδήποτε κακοήθεια στο αναπαραγωγικό σύστημα ή το μαστό της γυναίκας σε πρώιμο στάδιο, ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα πλήρους και αποτελεσματικής θεραπείας.
Εκτός φυσικά από τον προληπτικό έλεγχο, οι γυναίκες οφείλουν να απευθύνονται στο Γυναικολόγο τους σε περιπτώσεις που αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε περίεργο ή ασυνήθιστο σύμπτωμα, όπως:
- Πόνος, αίσθημα καύσου ή κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Έκκριση ασυνήθιστων υγρών
- Κολπική αιμορραγία σε περιόδους εκτός εμμήνου ρύσεως
- Ύποπτες δυσπλασίες
- Προβλήματα στην ούρηση
- Διαταραχές περιόδου
Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες
Η εμμηνόπαυση επιφέρει αρκετά μεγάλες αλλαγές στη ζωή μιας γυναίκας. Ο έλεγχος για την υγεία των γυναικολογικών της οργάνων σαφώς και δεν πρέπει να σταματά, παρόλα αυτά και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μειωθεί η συχνότητα, κατά την οποία απαιτείται να διενεργηθεί το τεστ Παπ .
Οι κατευθυντήριες οδηγίες για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών είναι πως μπορούν να αραιώσουν ή να σταματήσουν τελείως το τεστ Παπ, μετά την ηλικία των 70 ετών εάν τα 3 τελευταία τεστ είναι αρνητικά και δεν έχει υπάρξει κάποιο γυναικολογικό πρόβλημα για 3 χρόνια.
Παρόλα αυτά, η κάθε γυναίκα είναι διαφορετική και ανάλογα με την κλινική της εικόνα και το ατομικό και οικογενειακό της ιστορικό, ο Γυναικολόγος θα την κατευθύνει και θα τη συμβουλεύσει σχετικά με τη συχνότητα των επισκέψεων.